Protez Cerrahisi

Protez Cerrahisi

Protez cerrahisi, hasar görmüş eklem yüzeylerinin çıkarılarak özel olarak tasarlanmış metal alaşımlı protezlerle değiştirilmesi işlemidir. Bu cerrahi işlem sırasında, eklem yüzeyleri — kemik dokusu da dahil olmak üzere — yerleştirilecek protezin boyutlarına uygun şekilde şekillendirilir.

Total Diz Protezi Nedir?

Total diz protezi, diz artroplastisi olarak da bilinir, diz ekleminin aşınmış yüzeylerinin özel metallerden ve polietilenden üretilmiş yapay bileşenlerle kaplanarak eklem fonksiyonunun geri kazandırılması ve ağrının azaltılması işlemidir.

Bu tedavi, ilaçlar, fizik tedavi ve eklem içi enjeksiyon tedavileri kronik diz ağrısını gideremediğinde uygulanır. Özellikle yürüme veya merdiven çıkma gibi günlük aktivitelerde ciddi kısıtlılık yaşayan, genellikle ileri kıkırdak kaybı ve eklem dejenerasyonu bulunan hastalar için uygundur.

Diz Eklem Bozulmasının Nedenleri

• Genetik yatkınlık (ailede eklem hastalıkları öyküsü)
• Doğumsal anomaliler (diz eklem yapısındaki bozukluklar)
• Diz bölgesine kan akışının bozulması
• Romatizmal hastalıklar
• Metabolik bozukluklar
• Pıhtı ile ilgili eklem hasarları
• Obezite

Diz Protezi Adayları Kimlerdir?

Diz protezi öncelikle diz kireçlenmesi (osteoartrit) hastalarının tedavisinde kullanılır. Ameliyat kararı yaşa değil, eklem hasarının şiddetine ve ağrı düzeyine göre verilir. Klinik duruma bağlı olarak 16 ila 90 yaş arasındaki bireylere güvenle uygulanabilir.

Cerrahi Dışı Tedavi Alternatifleri

• Eklem Füzyon Cerrahisi: Fiziksel olarak ağır işlerde çalışan hastalarda uygulanır. Ancak eklem hareketini ciddi şekilde kısıtladığı için yaygın tercih edilmez.
• Artroskopik Eklem Temizliği: Artroskopi ile eklem içindeki parçacıklar ve hasarlı dokular temizlenir, ancak kireçlenmeyi durdurmaz veya geri çevirmez.
• Dizlik veya Tabanlık Kullanımı: Diz üzerindeki yükü azaltabilir, ancak kıkırdak dejenerasyonu veya kemik kireçlenmesini tedavi etmez.
• Fizik Tedavi: Çevre kasları güçlendirir, geçici ağrı rahatlaması sağlar, ancak eklem kireçlenmesinin ilerlemesini durdurmaz.

Cerrahi Süreç

Ameliyat öncesi hasta, olası enfeksiyonlara karşı değerlendirilir. Kan ve idrar testleri ile uygunluk belirlenir. Hasta kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsa, ilaç türüne bağlı olarak ameliyattan 5–10 gün önce kesilir.

Protez cerrahisi mutlaka özel hava filtreleme ve havalandırma sistemlerine sahip ameliyathanelerde yapılmalıdır. Standart ameliyathaneler enfeksiyon riski nedeniyle uygun değildir.

Ameliyat Sonrası Öneriler

Ameliyat sonrası hastalar öncelikle tekerlekli sandalye ile mobilize edilir. Bacaklarda pıhtı oluşumunu önlemek için hastanın 2-3 saatte bir destekle yavaşça yürümesi gerekir. Taburcu olduktan sonra kan sulandırıcı ilaçlar en az 30 gün kullanılmalıdır.

Uygun bakım, gözetim altında fiziksel aktivite ve düzenli tıbbi kontroller, diz protezi ameliyatı sonrası başarılı bir iyileşme için kritik öneme sahiptir.

Sonuç: Protez cerrahisi, özellikle total diz protezi, ağır eklem hasarı yaşayan hastaların hareket kabiliyetini ve yaşam kalitesini geri kazandıran güvenli ve etkili bir çözümdür. Doğru tanı ve ameliyat sonrası bakım ile hastalar bağımsızlıklarını yeniden kazanabilir ve kronik ağrılardan kurtulabilir.