Alerji Hastalıkları

Alerji Nedir?

Alerji, normalde zararsız olan maddelere karşı vücudun bağışıklık sisteminin abartılı tepkisidir. Bu aşırı reaksiyon vücudun tamamında ya da belirli bölgelerde görülebilir:

• Gözlerde: Alerjik konjonktivit
• Üst solunum yollarında: Alerjik rinit (saman nezlesi)
• Akciğerlerde: Astım
• Ciltte: Kurdeşen, egzama veya kontakt dermatit
• İlaç alerjisi ve gıda alerjisi tüm vücudu etkileyebilir

Alerjinin Nedenleri

Alerji yaygın bir durumdur. Hem genetik yatkınlık hem de çevresel faktörler etkili olur. Bağışıklık sistemi normalde bakteriler ve virüsler gibi zararlı istilacılara karşı koruma sağlar. Ancak alerjik kişilerde bağışıklık sistemi, alerjen adı verilen zararsız maddelere aşırı tepki verir.

Bağışıklık sistemi anormal tepki verdiğinde kaşıntı, kızarıklık, şişlik, spazm, göz yaşarması ve burun akıntısı gibi belirtiler ortaya çıkar. Şiddetli durumlarda tüm vücudu etkileyen ve hayati tehlike oluşturan anafilaksi gelişebilir.

Yaygın alerjenler şunlardır:

• Polen
• Küf
• Hayvan tüyü
• Ev tozu akarları
• İlaçlar
• Bazı gıdalar

Daha nadir olarak güneş, soğuk, fiziksel efor veya titreşim gibi alerjen olmayan faktörler de alerjiye neden olabilir.

Anne ve babanın ikisinde de alerji varsa çocukta alerji gelişme ihtimali daha yüksektir. Özellikle anne tarafındaki alerjiler bu ihtimali artırır. Belirtiler, alerjeni ve kişinin bağışıklık sisteminin tepkisine göre değişir.

Alerji Belirtileri

Alt Solunum Yolu Alerjisi

• Nefes darlığı
• Öksürük
• Hırıltılı solunum
• Yorgunluk

Alerjik Konjonktivit

• Sulanma
• Yanma hissi
• Kızarıklık
• Göz çevresinde kaşıntı ve şişlik

Üst Solunum Yolu Alerjisi

• Burun akıntısı
• Sık hapşırma
• Burun tıkanıklığı
• Boğazda kaşıntı ve ağrı
• Tekrarlayan sinüzit

Gıda Alerjisi

• İshal
• Gaz ve şişkinlik
• Karında şişlik
• Erken doyma
• Bulantı ve karın ağrısı
• Hazımsızlık ve dispepsi

Cilt Alerjisi

• Kurdeşen
• Kaşıntı
• Egzama
• Ciltte kabarcıklar
• Ciltte döküntü

İlaç Alerjileri ve Böcek Sokmaları

Tüm vücudu etkileyen alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Çoğu durumda birden fazla belirti aynı anda görülebilir.

Alerji Nasıl Teşhis Edilir?

Alerji belirtileri sıklıkla başka hastalıklarla karıştırılır. Belirtilerin alerjik reaksiyona bağlı olup olmadığını anlamak için alerji testleri yapılır. Başlıca iki test vardır:

Cilt Testi (PRICK TEST)

• En yaygın kullanılan alerji testidir
• Şüpheli alerjenler cilde uygulanır
• Kızarıklık, şişlik veya kaşıntı olursa test pozitiftir
• Aynı anda birçok alerjen test edilebilir
• Çocuk ve bebeklerde de uygulanabilir

Kan Testi

• Kandan alınan örnek alerjenlere karşı reaksiyon açısından incelenir
• Hasta için daha konforludur
• Toplam IgE, eozinofil sayısı ve spesifik IgE seviyeleri ölçülür
• Özellikle solunum yolu ve gıda alerjilerinde faydalıdır

Alerji Tedavi Seçenekleri

Alerji tedavisinde en sık kullanılan ilaçlar şunlardır:

• Antihistaminikler
• Decongestanlar
• Kortikosteroidler

Bu ilaçlar tablet, krem, damla, sprey ve şurup gibi farklı formlarda bulunur. Ancak mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

Alerji immünoterapisi (alerji aşısı) özellikle kalıcı veya şiddetli alerjilerde önerilebilir.